نامها
نام فارسی: مرغابی سرسبز
نام عربی: البط البري الأخضر الرأس / البط المالارد
نام انگلیسی: Mallard
نام علمی: Anas platyrhynchos
طبقهبندی جانوری
فرمانرو: جانوران (Animalia)
شاخه: طنابداران (Chordata)
رده: پرندگان (Aves)
راسته: غازسانان (Anseriformes)
خانواده: اردکیان (Anatidae)
زیستگاه
مرغابی سرسبز یکی از گستردهترین گونههای اردک در جهان است. میتوان آن را در زیستگاههای آبی شامل تالابها، برکهها، رودها، دریاچهها و حتی سواحل شهری پیدا کرد. این پرنده در بخشهای بزرگی از اروپا، آسیا، آمریکا شمالی و شمال آفریقا زندگی میکند و به دلیل سازگاری بالا، حتی در پارکهای شهری و باغهای عمومی نیز مشاهده میشود. در ایران مرغابی سرسبز بیشتر در شمال و غرب کشور و تالابها و دریاچهها حضور دارد.
وضعیت حفاظتی
بر اساس طبقهبندی IUCN، مرغابی سرسبز در زمره گونههای کمخطر (Least Concern - LC) قرار دارد و جمعیت جهانی آن پایدار ارزیابی میشود. با این حال، تخریب زیستگاه و آلودگی آبها میتواند در مناطق خاصی تهدید جدی ایجاد کند.
تغذیه
مرغابی سرسبز یک پرنده همهچیزخوار است. رژیم غذایی آن شامل بذرها، گیاهان آبزی، حشرات، نرمتنان، دانهها و حتی دوزیستان کوچک میشود. اغلب با جستوجو در کف آب یا لابهلای پوشش گیاهی تغذیه میکند.
عوامل تهدیدکننده
مهمترین تهدیدها برای این گونه تخریب زیستگاههای آبی، خشک شدن تالابها بر اثر تغییر اقلیم، آلودگی منابع آبی به ویژه آفتکشها و زائدات صنعتی، شکار بیرویه، ورود گونههای مهاجم و بیماریهای پرندگان میباشد. شکارچیان طبیعی نیز شامل روباه، راسو، پرندگان شکاری و لاکپشتهای بزرگ هستند، ولی بیشترین تهدید امروزی ناشی از انسان است.
دوران نشستن روی تخم: ۲۶ تا ۳۰ روز
تعداد تخمها: معمولاً ۸ تا ۱۳ عدد
سن بلوغ: ۹ تا ۱۲ ماهگی
طول عمر: به طور متوسط ۵ تا ۱۰ سال (در طبیعت)، تا ۲۰ سال (در اسارت)
طول بدن: ۵۰ تا ۶۵ سانتیمتر
ارتفاع: حدود ۵۰ سانتیمتر
وزن بدن: ۰.۷ تا ۱.۶ کیلوگرم
نکات جالب
مرغابی سرسبز جد و ریشه اغلب نژادهای اردک اهلی است که امروزه در سراسر دنیا پرورش داده میشوند.
نرها پرهایی به رنگ سبز براق روی سر دارند و در فصول غیر جفتگیری نیز ممکن است رنگ پرها به قهوهای تغییر کند (پدیده "پرریزی مخفی").
معرفی
مرغابی سرسبز (Mallard) پرندهای از خانواده اردکیان و یکی از رایجترین اردکهای جهان است. این پرنده با صدای خاص "قُر قُر" و ظاهر زیبای نرها با سر سبز رنگ و بدن قهوهای-خاکستری، بهراحتی از سایر گونهها قابل تشخیص است. مرغابیهای سرسبز معمولاً در کنار آبهای آرام و شیرین یافت میشوند و پروازهای دستهجمعیشان منظرهای زیبا در طبیعت خلق میکند.
این پرنده سازگاری بالایی با محیطهای مختلف نشان میدهد و در نواحی شهری، روستاها و مناطقی با حضور انسان نیز بومی شده است. به دلیل همین سازگاری و نزدیکی زیاد به انسان، مرغابی سرسبز از نظر پژوهشی و پرورشی اهمیت زیادی دارد و بسیاری از اردکهای اهلی از همین گونه منشأ گرفتهاند.
مرغابی سرسبز علاوه بر نقش مهم در چرخه غذایی و زنجیره اکولوژیکی تالابها، بهعنوان نشانگر زیستی سلامت اکوسیستمهای آبی نیز شناخته میشود. رفتارهای جالبی مثل فیلتراسیون آب و لانهسازی پنهان، به بقای این گونه در برابر شکارچیان و شرایط سفت و سخت محیط کمک کرده است. با وجود جمعیت زیاد، لازم است حفاظت از زیستگاههای آبی برای بقای طولانیمدت این پرنده مورد توجه قرار گیرد.