نام‌ها
نام فارسی: ایگوانا
نام عربی: إغوانا
نام انگلیسی: Iguana
نام علمی: Iguana
رده‌بندی حیوان
فرمانرو: جانوران (Animalia)
شاخه: طنابداران (Chordata)
رده: خزندگان (Reptilia)
راسته: پولک‌داران (Squamata)
خانواده: ایگوانایان (Iguanidae)
زیستگاه
ایگواناها معمولاً در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری آمریکا، از جنوب مکزیک و کارائیب تا پاراگوئه و برزیل یافت می‌شوند. آن‌ها بیشتر در جنگل‌های بارانی استوایی، در نزدیکی آب و رودخانه‌ها، یا در زیستگاه‌های خشک‌تر اما با دسترسی به پوشش گیاهی متراکم زندگی می‌کنند. ایگواناها عمدتاً درختی هستند و وقت خود را روی شاخه‌های درختان می‌گذرانند.
وضعیت حفاظتی
برخی از گونه‌های ایگوانا، مانند ایگوانای سبز، دارای وضعیت “کمترین نگرانی” (Least Concern) در لیست سرخ IUCN هستند. با این حال، برخی دیگر از گونه‌ها، به ویژه ایگواناهای بومی جزایر، به دلیل از دست دادن زیستگاه، گونه‌های مهاجم و شکار، در وضعیت‌های آسیب‌پذیر (Vulnerable)، در معرض خطر (Endangered) یا حتی در بحران انقراض (Critically Endangered) قرار دارند.
تغذیه
ایگواناها عمدتاً گیاه‌خوار هستند و از برگ‌ها، گل‌ها و میوه‌های درختان و گیاهان تغذیه می‌کنند. آن‌ها رژیم غذایی متنوعی دارند و ممکن است در موارد نادر از حشرات یا بندپایان کوچک نیز تغذیه کنند، به ویژه در سنین جوانی.
عوامل تهدید کننده
مهمترین عوامل تهدیدکننده برای ایگواناها شامل تخریب و از دست دادن زیستگاه به دلیل شهرسازی، کشاورزی و جنگل‌زدایی، شکار توسط انسان برای تجارت حیوانات خانگی و مصرف گوشت، و رقابت یا شکار توسط گونه‌های مهاجم مانند گربه‌ها و سگ‌ها است.
خصوصیات زیستی
دوران آبستنی (دوره تخم‌گذاری تا تفریخ) در ایگواناها حدود 65 تا 75 روز است.
تعداد تخم‌ها در یک دوره تخم‌گذاری معمولاً بین 20 تا 70 تخم است.
ایگواناها حدود 2 تا 4 سالگی به بلوغ جنسی می‌رسند.
طول عمر ایگواناها در طبیعت حدود 8 سال و در اسارت تا 20 سال یا بیشتر می‌تواند باشد.
طول بدن ایگواناها (از سر تا انتهای دم) می‌تواند به 1.5 تا 2 متر برسد.
ایگواناها به دلیل چهارپاهای کوتاه و بدن مسطح ارتفاع مشخصی ندارند؛ در حال خزیدن روی زمین ارتفاعی کمتر از 30 سانتی‌متر دارند.
وزن بدن ایگواناها (بسته به گونه و سن) می‌تواند از 1 تا 8 کیلوگرم متغیر باشد.
نکات جالب
ایگواناها دارای توانایی تغییر رنگ بدن برای تنظیم دمای بدن و ارتباط با محیط اطراف هستند. آن‌ها می‌توانند دم خود را در مواقع خطر رها کنند تا از دست شکارچی فرار کنند.
معرفی
ایگواناها، از خزندگان جذاب و بزرگ که عمدتاً در مناطق گرم و استوایی قاره آمریکا ساکن هستند، به دلیل ظاهر خاص و رنگ‌های متنوعشان شناخته می‌شوند. این جانوران عمدتاً درختی بوده و زندگی خود را در بالای شاخه‌های درختان می‌گذرانند، جایی که هم از دسترس شکارچیان در امان هستند و هم به منابع غذایی گیاهی خود دسترسی دارند. آن‌ها نقش مهمی در اکوسیستم‌های جنگلی به عنوان مصرف‌کنندگان اولیه ایفا می‌کنند.
این خزندگان آرام و در عین حال چابک، با چشم‌های تیز و قدرت دید بالا، به راحتی می‌توانند محیط اطراف خود را زیر نظر بگیرند. توانایی‌های منحصر به فردی مانند تغییر رنگ پوست برای استتار یا تنظیم دما و همچنین قابلیت رها کردن دم در مواقع اضطراری، آن‌ها را به موجوداتی بسیار سازگار تبدیل کرده است. متاسفانه، برخی گونه‌ها به دلیل فعالیت‌های انسانی با کاهش شدید جمعیت مواجه هستند.
حفاظت از زیستگاه‌های طبیعی ایگواناها و جلوگیری از تجارت غیرقانونی این حیوانات، از مهمترین اقداماتی است که برای حفظ این گونه‌های باارزش انجام می‌شود. درک عمیق‌تر از رفتار و نیازهای زیستی آن‌ها می‌تواند به برنامه‌ریزی‌های موثرتری برای بقای طولانی‌مدتشان کمک کند و نقش آن‌ها در تعادل طبیعی را تضمین نماید.