• توضیحات

گُرگ یا گُرگِ خاکِستَری (نام علمیCanis lupus، جمع: گرگ‌ها) گونه‌ای از پستانداران گوشت‌خوارسان متعلق به خانواده سگان (Canis) است. این شکارچی بومی نیم‌کره شمالی، در گستره وسیعی از اوراسیا و آمریکای شمالی زندگی می‌کند و بیشترین پراکندگی جغرافیایی را در میان تمامی سگ‌سانان دارد. گرگ، نیاکان وحشی سگ‌های امروزی محسوب می‌شود؛ به این معنا که سگ‌ها از نسل گرگی هستند که بین ۷۱ تا ۳۳ هزار سال پیش توسط انسان‌ها اهلی شد. تاکنون ۳۸ زیرگونه معاصر از گرگ شناسایی شده است که از جمله آن‌ها می‌توان به سگ اهلی، دینگو، گرگ قرمز و گرگ ایرانی اشاره کرد. بزرگ‌ترین زیرگونه گرگ در جهان، گرگ شمال‌غرب آمریکای شمالی است.

گرگ‌ها معمولاً به رنگ خاکستری با لکه‌هایی از رنگ‌های مختلف هستند، اما رنگ‌هایی مانند سفید، سرخ، قهوه‌ای و سیاه نیز در آن‌ها مشاهده می‌شود. اندازه و وزن گرگ‌ها در نقاط مختلف بسیار متفاوت است؛ به‌طوری که عموماً در عرض‌های جغرافیایی بالاتر (مناطق شمالی) گرگ‌ها جثه بزرگ‌تری دارند. گرگ سرددشت از بزرگ‌ترین انواع گرگ‌هاست. گرگ‌ها در مقایسه با خویشاوندان نزدیک خود مانند شغال زرد و کایوت بیشتر برای شکار جانوران بزرگ تخصص دارند. این جانوران به زندگی اجتماعی علاقه بیشتری دارند و از زبان رفتاری پیچیده و غنی‌ای برخوردار هستند.

هسته اصلی گروه اجتماعی گرگ‌ها از یک خانواده متشکل از زن و شوهر و فرزندانشان تشکیل می‌شود که معمولاً در قالب گله‌ای از چند خانواده زندگی می‌کنند. گرگ‌ها به‌طور کلی شکارچیان رأس هرم غذایی هستند و تنها انسان و در برخی نقاط ببر قادر به شکار آن‌ها می‌باشند. غذای اصلی گرگ‌ها از شکار سم‌داران بزرگ مانند انواع گوسفند وحشی، بز وحشی، آهو و گوزن تأمین می‌شود، اما گاهی به جانوران کوچک‌تر، دام‌های اهلی، لاشه‌ها و زباله‌های انسانی نیز سر می‌زنند. گرچه بسیاری از انسان‌ها از گرگ‌ها می‌ترسند، اما بیشتر حملات گرگ‌ها به انسان‌ها مربوط به گرگ‌های مبتلا به بیماری هاری است و حمله گرگ‌های سالم به انسان‌ها، به ویژه انسان‌های بالغ، نادر است.

گرگ‌ها حدود ۳۰ هزار سال پیش در جستجوی باقی‌مانده‌های غذای انسان به حاشیه اردوگاه‌های انسانی نزدیک شدند. فرایند «اهلی‌سازی» و پرورش آن‌ها پس از آن به تدریج منجر به تغییر در رفتار و ژن‌های گرگ‌ها شد که نهایتاً به پیدایش سگ‌های امروزی انجامید.