نام: طاووس هندی
نام انگلیسی: Indian Peafowl
نام علمی: crisatus Pavo
از فرمانرو جانوران، شاخه طنابداران، رده پرندگان، راسته ماکیان سانان، تیره قرقاولان ، سرده طاووس ، گونه طاووس هندی
Kingdom:Animalia
Phylum:Chordata
Class:Aves
Order: Galliformes
Family: Phasianidae
Sub family: Pavoninae
Tribe: Pavonini
زیستگاه: بیشتر در مناطق جنگلی و علفزارها در جاوه،هند و پاکستان و سریلانکا دیده می شود.
وضعیت حفاظتی: کمترین نگرانی Least Concern(LC)
طاووس از نظر سازمان جهانی حفاظت IUCN این گونه در زمره گونه های با کمترین نگرانی LeastConcern(LC) قرار گرفته و طبقه بندی CITES گروه مشخصی را برای این گونه درنظر نگرفته است. ولی طاووس سبز با توجه به شکار زیاد و کاهش وسعت و کیفیت زیستگاه ،آسیب پذیر تا منقرض شده گزارش گردیده است. طاووس کنگو در وضعیت آسیب پذیر می باشد.
تغذیه: طاووس ها به طور طبیعی همه چیز خوار بوده و عمدتا از اجزای گیاهی ،گلبرگ ها و بذورات تغذیه می کنند، ولی حشرات و سایر بند پایان نیز مواد غذایی مطلوبی برای آنهاست و حتی خزندگان و دوزیستان را نیز شکار می کنند.مواد گیاهی ،فیبر لازم برای هضم فلس ها و استخوان های خزندگان کوچک را فراهم می کند. طاووس ها شکار گرانی اجباری هستند یعنی برای حفظ سلامت رشد و تولید مثل خود به پروتئین حیوانی واقعا نیاز دارند.
عوامل تهدید کننده: علاوه بر انواع گوشتخواران مانند ببر و پلنگ ، از دست دادن زیستگاه و استفاده بی رویه از آفت کش ها از مهمترین دلایل مرگ و میر طاووس ها است.
دوران تفریخ: 27 تا 30 روز
تعداد جوجه ها: 4-8 عدد تخم می گذارند
سن بلوغ: 2 تا 3 سالگی
طول عمر: در طبیعت 6 سال و در اسارت 15 تا20 سال
ارتفاع: 50 سانتی متر طول90 تا 230 سانتی متر و وزن4.5 تا 5 کیلوگرم.
نکات جالب:
به گروهی از طاووس ها، پرنده خودنما می گویند .
چندین جهش رنگ ژنتیکی در طاووس هندی از جمله ایجاد رنگ سفید وجود دارد.
طاووس هندی پرنده ملی هند است و در آن کشور محافظت می شود. برای هندوها طاووس پرنده ای مقدس است. نقاط روی پرهای طاووس نماد چشمان خدایان هندو است.
در کتاب مقدس از طاووس به عنوان یکی از گرانبهاترین اقلامی که کشتی های شاه سلیمان از آسیا با خود آورده اند یاد شده است.
معرفی:
طاووسها پرندگانی از خانواده قرقاولها هستند. دو گونه طاووس وجود دارد: طاووس هندی یا آبی و طاووس سبز. اکثر مردم با طاووس هندی آشنا هستند، زیرا این گونه ای است که در بسیاری از باغ وحش ها و پارک ها یافت می شود. باز کردن پرها در طاووس هندی در مواقع جلب کردن جفت و برای نشان دادن برتری خود استفاده می شود.
طاووس دارای یکی از درخشان‌ترین پرها در بین پرندگان است و یکی از چشمگیرترین و جذاب ترین پرنده‌های جهان است. طاووس هندی نر دارای پرهای بسیارپر زرق و برق، و با سر و گردن آبی روشن است، اما طاووس ماده پرهایی به رنگ قهوه ای خالدار ومعمولی است. نر برای جذب جفت به جذابیت پرهای خود نیاز دارد و ماده هم باید بتواند با بوته های اطراف خود همرنگ شود و استتار کند تا شکارچیان نتوانند او را در زمانی که برروی تخمها خوابیده است براحتی پیدا کنند.
برخلاف طاووس هندی، طاووس نر و ماده سبز معمولا پرهای مشابهی دارند، اگرچه رنگ طاووس ماده به اندازه طاووس نر جذاب نیست و دم طاووس نر هم بسیار بلندتر است. طاووسهای سبز به جای رنگ آبی روی سر و گردن خود پرهای سبز رنگ دارند. طاووس های هندی و سبز هر دو دارای قسمتهایی از پوست برهنه در اطراف چشم خود هستند و یک تاج جالب در بالای سر خود دارند که از پرهایی که به شکل بادبزنی چیده شده اند تشکیل شده است. تاج طاووس هندی مانند چوب کبریت به نظر می رسد!
پشت و شکم طاووس دارای پرهای رنگین کمانی به شکل کمان است. اما چیزی که طاووس های هندی و سبز را بیشتر به آن می شناسند، در حقیقت دم نیست! این طاووس ها "پرهایی" بلند دارند که بیشتر مردم فکر میکنند دم آنهاست. در واقع، آن پرهای بلندی هستند که پایه دم را می پوشانند. قطار پوشیده از اوسلی هایی است که لکه های گردی هستند که بسیار شبیه چشم های درخشان هستند.
ممکن است به نظر برسد که داشتن چنین دنباله طولانی و پرهای بلند باعث کاهش سرعت طاووس شود و او را به هدفی آسان برای شکارچیانی مانند مانگوس ها، گربه های جنگل، سگ های ولگرد، پلنگ ها و ببرها تبدیل کند و این کاملاً درست است! با این حال، اگر یک شکارچی دم را بگیرد، پرهای بلند به راحتی بیرون می‌آیند و طاووس می‌تواند پرواز کرده و فرار کند.
زمانی که طاووس در سال دوم زندگی خود است، اولین پر بلندش رشد می کند. اما به اندازه کافی بلند و محکم نیست و بعد از آن هر سال این پر طولانی تر و محکم تر می شود. ودر حدود پنج یا شش سالگی به حداکثر شکوه خود می رسد. طاووس‌هایی که از همه زیباترند هستند آنهایی هستند که توانسته اند به اندازه کافی زنده بمانند تا یک پر واقعاً چشمگیر داشته باشند در عینت حال این پرنده همانهایی هستند که بیشترین تعداد جفت و فرزندان را دارند. پرهای با چشم آبی سالی یک بار می ریزند و پرهای جدید بلافاصله شروع به رشد می کنند و چند ماه بعد تکمیل می شوند.
به نظر می رسد طاووس های ماده ، نرهایی را ترجیح می دهند که طولانی ترین و بزرگترین پرها را داشته باشند. در واقع، میزان قدرت جذب طاووس ماده مستقیماً با درجه کمال پر تماشایی طاووس نر، از جمله طول کلی آن، تعداد «چشم‌های» رنگین کمانی، و حتی تقارن الگوی آنها مرتبط است. این پرهای طاووس بود که ظاهراً چارلز داروین را به تفکر در مورد نحوه عملکرد نوع خاصی از انتخاب طبیعی که او آن را «انتخاب جنسی» می‌نامید و اینکه چگونه حس زیبایی‌شناختی ممکن است در میان پرندگان و انسان‌ها تکامل یافته باشد را وادار کرد.
افسانه ای می گوید که خداوند متعال بعنوان خالق طاووس صدای وحشتناکی به آن داده تا مبادا زیبایی آن باعث شود که پرنده بیش از حد متکبر شود. طاووس ها 11 نوع صدا دارند، اما چیزی که بنظر می رسد این است که انها واقعا فریاد می زنند. آنها صدایی دارند که برای مسافتهای طولانی از ان استفاده می کنند برخی می گویند این تماس شبیه فریاد یک انسان برای کمک است! طاووس ها در اوایل صبح و اواخر عصر و عملاً در تمام روز در فصل تولید مثل این صدا را از خود در می آورند.
در گذشته، افراد ثروتمند طاووس را به املاک خود می آوردند تا در آنجا قدم بزنند ومنظره زیبایی را خلق کنند. سپس رفته رفته طاووسها تکثیر شدند و در مناطق اطراف پخش شدند. این موضوع در بعضی جاها باعث ایجاد مشکلاتی شد، زیرا طاووس ها در صبح زود آنقدر سر و صدا کردند که واقعاً دردسر ساز شدند! طاووس ها با چشمان تیزبین خود احتمالاً اولین کسی هستند که شکارچیها را می بینند و زنگ خطری بلند صدا می زنند که به راحتی به سایرحیوانات حیات وحش منطقه هشدار می دهد.
طاووس هندی دارای محدوده ای طبیعی است که شامل هند، پاکستان و سریلانکا می شود. در حالی که طاووس سبز در جنوب شرقی آسیا یافت می شود. با این حال، رفتار هر دو گونه یک روال خاص را دنبال می کنند. آنها در طول شب در گروه های بزرگ در درختان بلند و باز می خوابند. به این ترتیب آنها در طول شب از شکارچیان در امان هستند و نرها می توانند از طریق پرواز برروی شاخه ها حرکت کنند.سپس صبحها به گروه های کوچک تقسیم می شوند. در فصل عدم تولید مثل، اینها معمولاً گروه هایی از همه طاووس های نر یا همه طاووس های ماده هستند. اما در فصل تولید مثل، گروه‌هایی متشکل از یک طاووس نر و چند طاووس ماده وجود دارد. این گروه ها روی زمین به دنبال غذا می گردند. در طول ظهر، طاووس ها آب می نوشند، پرهای خود را باز می کنند و در سایه درختان استراحت می کنند. پس از خنک شدن، آنها قبل از خوردن آخرین آب و بازگشت به محل اقامت خود برای گذراندن شب به جستجوی غذا می‌روند.
گروهی از طاووس ها همیشه روی زمین برای غلات، حشرات، خزندگان کوچک و پستانداران، انواع توت ها، انجیر، برگ ها، دانه ها و قسمت های گل علوفه درحال جستجو هستند. طاووس در باغ وحش ارم تهران با دان تجاری، سبزیجات خرد شده و میوه های خرد شده تغذیه می شود.
زندگی خانوادگی
یک طاووس ماده جوجه های خود را بدون کمک طاووس نر بزرگ می کند. به طور معمول، زمانی که طاووس تازه در حال راه رفتن است، دمش پشت سر ش قرار دارد اما درست بالای زمین نگه داشته می شود. اما وقتی می‌خواهد خودنمایی کند، دمش را با پرهای کوتاه‌تر و سفت‌تر خود نگه می‌دارد و آن را مانند بادبزن به شکل نیم‌دایره‌ای به عرض ۱.۸ تا ۲.۱ متر باز می‌کند! اگر طاووس ماده علاقه مند به نظر می رسد، طاووس نر می لرزد و پرهایش را براق تر کرده و بیشتر فعالیت می کند تا او را بیشتر جلب کند.
طاووس ماده یک سوراخ در زمین ایجاد می کند و روی آن را با چوب می پوشاند و در آنجا سه تا هشت تخم سبز روشن یا خرمایی می گذارد. تقریباً به مدت چهار هفته روی آنها می نشیند. طاووس ها پس از خروج از تخم می توانند به تنهایی راه بروند و غذا بخورند، اما بسیار آسیب پذیر هستند. دو هفته طول می کشد تا آنها بتوانند برای حفاظت از جان خود برروی درختان بپرند.
در چهار هفتگی، بچه‌ها تاج‌هایی برروی سر خود در می آورند و در دو ماهگی دقیقاً شبیه مادرشان (هم نر و هم ماده) می‌شوند، اما فقط نصف اندازه او هستند. نرها تا سال دوم زندگی خود به رنگ زمان بلوغ خود نمی رسند. از هر شش جوجه ای که از تخم بیرون می آیند، معمولاً فقط دو جوجه زنده می مانند تا به بقیه گروه بپیوندند.