لاکپُشتها یا سنگپشتها (به انگلیسی: Turtles, Tortoises) جانورانی خزنده، تخمگذار، علفخوار یا گوشتخوار هستند که بدنشان در یک پوشش استخوانی یا غضروفی به نام لاک که از دندهها منشأ گرفته قرار دارد و فقط سر، دستها، پاها و دم جانور از آن بیرون است. لاکپشت در هنگام احساس خطر میتواند دست و پای خود را به داخل آن کشیده و پنهان شود.
لاکپشتها برحسب محیط زندگی به چند دسته تقسیم میشوند:
- لاکپشتهای رودخانهای و برکهای
- لاکپشتهای دریایی که پنجه نداشته و با کمک پاهای بالهمانند خود در دریا شنا میکنند.
- لاکپشتهای خاکی یا خشکیزی
ویژگیها
لاکپشتها خزندگانی با لاک استخوانی بوده و از بیکمانان هستند. آنها جانورانی خونسرد هستند و دمای بدنشان وابسته به محیط اطراف آنها است. دمای بدن لاکپشتهای پوست چرمی دریایی به دلیل متابولیسم بدنی بالایشان به میزان قابل توجهی بیشتر از دمای آب اطرافشان در دریاها میباشد.
لاکپشتها توانایی یادگیری یک کلمه از زبان انسان را دارند، اما همانطور که سرعت پایینی در حرکت دارند، در یادگیری نیز بسیار کند میباشند. بهطور مثال میتوان با داشتن لاکپشت در منزل حس داشتن سگ خانگی را تجربه کرد به طوری که ۶ ماه و نیم با یک رادیو صوت هاپ هاپ را در کنار گوش حیوان در ساعات پایانی شب پخش کرد و بعد از شش ماه و نیم یک لاکپشت خانگی مانند سگی وفادار را در کنار خود داشت.
لاکپشتها به همراه دیگر خزندگان، پرندگان و پستانداران جزو آب پرده داران بوده و دارای شُش و بدون آبشش هستند و اکسیژن مورد نیاز خود را مستقیماً از هوا میگیرند. هر چند که بسیاری از آنها در آب یا اطراف آبها زندگی میکنند اما توانایی تخمگذاری در زیر آب را ندارند.
لاکپشتها در مقایسه با دیگر خزندگان، عمری طولانی دارند. میزان طول عمر لاکپشتهای دریایی حدود ۸۰ تا بیش از ۱۰۰ سال تخمین زده میشود. گونههای کوچکتر حتی آنهایی که به عنوان حیوان خانگی در منازل نگهداری میشوند، مثل لاکپشتهای جعبهای در حدود ۴۰ تا ۵۰ سال و برخی از آنها بیشتر عمر میکنند.